Burn-out, wat is het en wat is de oorzaak?
Een burn-out is een veelgehoord begrip. Wellicht ken je wel iemand die ermee te kampen heeft. Maar wat is een burn-out nou eigenlijk en wat zijn de oorzaken ervan?
In deze 6-delige serie over burn-out willen wij meer duidelijkheid bieden over dit onderwerp. Dit is het eerste deel en hier lees je over de betekenis ervan en mogelijke oorzaken.
Wat is een burn-out?
Een burn-out wordt veelal gedefinieerd als volgt: “Een werkgerelateerde uitputtingstoestand”. De balans tussen de eisen van het werk en de persoonlijke behoeften is verstoord. Er is een afstandelijke werkhouding en een verminderd gevoel van competentie.
Burn-out betekent letterlijk 'opgebrand' en dat is ook wat iemand met een burn-out ervaart; als opgebrand. Iedereen kan zich moe voelen na een dag werken. Dat is geen probleem en vaak is dat te ondervangen met het nemen van rust, zodat je weer op krachten kan komen. Wanneer dit niet meer lukt, kan er sprake zijn van een burn-out.
Burn-out cijfers in Nederland
In 2018 ervaart zo'n 17 % van werkend Nederland burn-out klachten. Meer vrouwelijke werknemers ervaren burn-out klachten en dit geldt voor alle leeftijdscategorieen. Deze klachten komen het meeste voor in het onderwijs en in de ICT. Meer dan 35% van de werknemers gaf aan dat werkstress de belangrijkste oorzaak is van werkgerelateerd verzuim.
De cijfers liegen er dus niet om. Niet qua verzuimperiode, maar ook niet qua verzuimkosten. Een medewerker met een fikse burn-out valt gemiddeld ruim 242 dagen uit, zo blijkt (TNO, CBS). De totale verzuimkosten per jaar per medewerker? Het TNO heeft dit berekend en komt uit op ruim € 133.000. Dat zijn serieuze bedragen voor een organisatie om te moeten dragen.
Meer weten hoe wij het aanpakken?
Wie, waar, wanneer?
In principe kan het iedereen overkomen op het werk. Wij hebben het steeds over werk, maar je kunt het ook krijgen door (zware) mantelzorg of een uitzichtloze situatie. Wij zullen ons in deze serie beperken tot de werkvloer. Er is een aantal voorspellers die de kans op een burn-out vergroten. Deze voorspellers gaan over de werkplek en over karaktereigenschappen:
- Werkplek: Veelal gaat het om een werkomgeving die als demotiverend ervaren wordt. Denk aan veel herhalende werkzaamheden, weinig beslismogelijkheden, een hoog werktempo, mismanagement of weinig ervaring/steun van leidinggevenden, een slechte werksfeer, ongewenste intimiteiten, discriminatie, tegenstrijdige taakeisen en het niet ervaren van werkplezier.
- Karaktereigenschappen: Kenmerken van mensen die burn-out kunnen raken, zijn onder andere perfectionisme, behoefte om jezelf te bewijzen, moeite om 'nee' te zeggen, meer doen dan dat je aankan, alle taken op jezelf nemen in plaats van uit handen durven geven en de eigen grenzen niet kennen.
Wat kun je nu doen?
Kijk eens kritisch binnen de organisatie en maak een ruwe schets hiervan. Hoe staat het met de mentale fitheid van de medewerkers en hoe zijn de banen opgedeeld? In hoeverre worden voorspellers herkend aangaande het risico op een burn-out en als deze er zijn, wat kun je dan doen?
Evoli Bedrijfspsychologie is partner op het gebied van vitaliteit en verzuim. Meer weten over onze dienstverlening en hoe je preventief kunt ingrijpen? Neem dan vrijblijvend contact op voor een orienterend gesprek. Of bel 040 782 0664
Meer lezen over onze burn-out serie?
Herken jij een burn-out van je collega?
Hoe herstel je van een burn-out?